Sự du nhập của văn hóa đại chúng Nhật Bản vào Việt Nam cùng mối quan hệ hợp tác phát triển ngày càng bền chặt giữa hai quốc gia trong nhiều lĩnh vực, nhu cầu học tiếng Nhật của người Việt ngày càng tăng. 

Dù học với mục đích giải trí hay để phục vụ cho công việc hay du học Nhật Bản, tiếng Nhật chưa bao giờ là ngôn ngữ dễ dàng chinh phục. Vậy với những người mới, chúng ta nên bắt đầu học tiếng Nhật từ đâu?

Xác định mục tiêu học tiếng Nhật

Trước khi chinh phục bất kỳ ngôn ngữ nào, chúng ta đều nên xác định cho mình mục tiêu cụ thể để tránh lạc lối và nản lòng trong quá trình học tập.

Nếu việc học tiếng Nhật chỉ đơn giản là sở thích, với nhu cầu giải trí (xem anime, đọc manga…) bạn có thể thong thả, vừa học vừa chơi. Nhưng nếu xác định học tiếng phục vụ công việc, du học hay nghiên cứu, lúc này cần phải nghiêm túc nỗ lực, tuân thủ lộ trình đặt ra, chú trọng rèn luyện tất cả các kỹ năng.

Từ đó, bạn có thể lựa chọn được lộ trình phù hợp với bản thân, biết được mình phải đạt được mức độ nào trong thời gian bao lâu.

Tổng quan các cấp độ kiến thức 

Trong giảng dạy tiếng Nhật, năng lực tiếng Nhật của người học thường được xác định bởi thước đo là chứng chỉ JLPT, với các cấp độ: N5, N4 (cơ bản, sơ cấp), N3 (trung cấp), N2 (trung – cao cấp), N1 (cao cấp).

JLPT là viết tắt của Japanese Language Proficiency Test – kỳ thi đánh giá năng lực tiếng Nhật được tổ chức trên toàn thế giới dành cho những đối tượng có ngôn ngữ mẹ đẻ không phải là tiếng Nhật.

Kỳ thi JLPT được tổ chức 2 lần mỗi năm vào tháng 7 và tháng 12 bởi Japan Foudation, quỹ giao lưu văn hóa thuộc Bộ Ngoại giao Nhật Bản. Đây là kỳ thi rất quan trọng với những bạn có nguyện vọng du học hoặc xuất khẩu lao động sang Nhật. Tùy theo ngành học, ngành nghề mà cấp độ JLPT yêu cầu đạt được sẽ khác nhau. 

Lộ trình học tiếng Nhật 

Giai đoạn 1: Nhập môn học bảng chữ cái

2 bảng chữ cái tiếng Nhật là Hiragana và Katakana, mỗi bảng bao gồm 46 mẫu tự – những thành phần cơ bản cấu tạo nên từ vựng. Vì vậy, điều đầu tiên cần làm khi nhập môn tiếng Nhật là thuộc lòng hai bảng chữ.

Thông thường, mọi người cần khoảng một tuần để ghi nhớ hết các mẫu tự này. Trong giai đoạn này, bạn nên kết hợp luyện viết và đọc to, để có thể thuộc mặt chữ và rèn phát âm chuẩn.

Giai đoạn 2: Trình độ tiếng Nhật sơ cấp N5, N4 

Sau khi đã nắm chắc hai bảng chữ cái, người học sẽ bước vào giai đoạn học từ vựng, kanji, ngữ pháp và cách đọc số tiếng Nhật theo từng mốc trình độ từ N5 đến N1. Trong mỗi giai đoạn, bạn cần rèn luyện phối hợp các kỹ năng đọc – nghe – nói để phát triển năng lực tiếng Nhật một cách toàn diện.

Bạn cần học khoảng 700 từ vựng và 80 – 100 chữ Hán tương ứng để đạt được trình độ N5, trung bình mất khoảng 150 giờ học. Cấp độ N5 tương đương với 25 bài đầu tiên của giáo trình Minna no Nihongo. Ở trình độ N4, bạn cần dành ra 300 giờ học để nắm chắc 1500 từ và 350 Kanji.

Giai đoạn 3: Trình độ tiếng Nhật trung cấp N3

Để đạt được cấp độ N3, cần khoảng 450 giờ học để chinh phục 3750 từ vựng và 650 chữ Hán. Bên cạnh đó, ở trình độ này, người học cần nghe hiểu được nội dung cụ thể của các đoạn hội thoại với chủ đề cuộc sống thường nhật.

Giai đoạn 4: Trình độ tiếng Nhật đỉnh cao N2, N1

Đây là hai cấp độ cao nhất theo khung đánh giá năng lực Nhật ngữ JLPT. Để đạt đến cấp độ N2, cần đến 600 giờ học cho khoảng 6.000 từ vựng, 1.000 Kanji và rèn luyện kỹ năng nghe nói.

Còn với N1 – cấp độ cao nhất và là ước mơ của hầu hết người học tiếng Nhật, bạn cần mất khoảng 900 giờ cho việc học 10.000 từ vựng và 2.000 Kanji và rèn luyện các kỹ năng tiếng Nhật thành thục như tiếng mẹ đẻ, có thể đọc hiểu các bài luận, nghiên cứu tiếng Nhật. 

Kinh nghiệm tự học tiếng Nhật cho người bắt đầu

Cách học Kanji hiệu quả

Đối với những người mới bắt đầu học tiếng Nhật, Kanji có lẽ là một nỗi ám ảnh vì vừa nhiều nét vừa nhiều cách đọc đầy rối rắm. Tuy nhiên, nếu biết áp dụng các phương pháp hợp lý, bạn sẽ có thể ghi nhớ chữ Hán nhanh hơn, sâu hơn và cảm thấy Kanji vô cùng thú vị. 

Học theo các bộ thủ

Lời khuyên dành cho bạn là hãy bắt đầu học từ các bộ thủ, đó là cách học Kanji hiệu quả được nhiều người áp dụng. Bằng cách phân tích chữ Hán thành các bộ nhỏ, từ đó nghĩ ra cách diễn giải phù hợp để có thể nhớ lâu ý nghĩa của Kanji. 

Ví dụ chữ 休 (hưu) có bộ nhân “人” (người) đặt cạnh bộ mộc “木” (mộc), ta có thể liên tưởng tới hình ảnh một người ngồi tựa vào cây để nghỉ (hưu) mệt.

Ghi nhớ Kanji qua hình ảnh 

Khả năng ghi nhớ của bộ não sẽ phát huy tốt hơn nếu nội dung cần nhớ gắn liền với một hình ảnh cụ thể. Chẳng hạn bạn có thể ghi nhớ những chữ 火 (hỏa), 木 (mộc), 口 (khẩu), 門 (môn) thông qua những hình ảnh trực quan, sinh động sau đây.

Học Kanji qua các ứng dụng

Hiện nay, có nhiều ứng dụng cung cấp chương trình học tiếng Nhật chẳng hạn như Memrise trong đó có mục hỗ trợ người dụng ghi nhớ Kanji bằng các phương pháp luyện tập thông qua trắc nghiệm, ghi nhớ hình ảnh…

Phương pháp tự học từ vựng 

Bạn có thể ôn lại từ vựng đã học bằng cách gọi tên những đồ vật, sự vật xung quanh mình bằng tiếng Nhật, đặt câu để ghi nhớ cách sử dụng chúng. Ngoài ra, sử dụng Flashcard cũng là phương pháp quen thuộc được khuyên dùng để việc học từ vựng trở nên hiệu quả hơn.

Trên thị trường hiện có loại flashcard in sẵn nội dung tương ứng với kiến thức ở từng trình độ và loại thẻ trắng trơn để người học có thể tùy ý ghi chú, ngoài ra bạn cũng có thể tự làm flashcard để phát huy khả năng sáng tạo của bản thân.

Cách học ngữ pháp tiếng Nhật

Ngữ pháp tiếng Nhật cũng là một trong những phần khó học nhất với người Việt. Có một “bí kíp” để hiểu và ghi nhớ ngữ pháp thật sâu mà những người học tiếng Nhật thường được truyền tai nhau đó là “viết nhật ký”.

Không gì hiệu quả hơn thực hành ngay sau khi học. Ở trình độ sơ cấp, mỗi ngày bạn có thể viết vài dòng đơn giản về những điều xảy ra trong ngày của mình, cố gắng khai thác những mẫu ngữ pháp, từ vựng, Kanji đã học. 

Phương pháp tự học nghe – nói 

Để cải thiện kỹ năng nghe – nói, bạn cần duy trì thói quen nghe tiếng Nhật mỗi ngày. Trong quá trình nghe, hãy áp dụng phương pháp Shadowing để luyện nói qua việc bắt chước phát âm, ngữ điệu của người bản xứ.

Ngoài những bài nghe theo sách giáo khoa, bạn cũng có thể đổi mới bằng cách xem phim, nghe nhạc để không cảm thấy nhàm chán và sợ nghe tiếng Nhật.  Bạn cũng có thể luyện nghe thụ động trong lúc thực hiện các công việc khác như nấu ăn, tập thể dục, làm việc nhà…
Vừa viết vừa phát âm thành tiếng.

Khi học từ mới, bạn nên vừa viết vừa đọc to thành tiếng để tăng hiệu quả ghi nhớ. Tuy nhiên, ngay từ ban đầu bạn nên tập phát âm chuẩn, để quen dần với cách phát âm của người bản xứ, thuận lợi cho việc luyện nghe về sau.

Kết bạn với người Nhật

Cách nhanh nhất để cải thiện kỹ năng nghe nói của ngôn ngữ đang học là kết bạn với người bản xứ, vì vậy hãy mạnh dạn làm quen với người Nhật. Với các mạng xã hội, bạn không cần phải đến đất nước mặt trời mọc mà vẫn có thể kết nối với các bạn người Nhật. Không chỉ luyện tiếng, kết bạn với người còn giúp bạn có cơ hội tìm hiểu sâu hơn về văn hóa xứ Phù Tang.

Mạnh dạn nói không sợ sai

Sai lầm của không ít người khi học ngôn ngữ là thường sợ sai, nào là sợ mắc lỗi ngữ pháp, phát âm không chuẩn… Hãy nhớ rằng, tiếng Nhật không phải ngôn ngữ mẹ đẻ của chúng ta, và việc nói sai, dùng sai chẳng có gì đáng xấu hổ mà sẽ là bài học kinh nghiệm cho ta cải thiện tiếng Nhật của mình.

Chỉ khi sử dụng tiếng Nhật nhiều nhất có thể, bạn mới rèn được phản xạ ngày càng tốt hơn và nhận ra những lỗi sai của bản thân để sửa lại.

4 bước tự học tiếng Nhật tại nhà

Xác định cấp độ kiến thức

Trước khi lên kế hoạch học tập chi tiết, bạn cần xác định trình độ tiếng Nhật của bản thân hiện tại tương đương với cấp độ JLPT nào. Nhận thấy bản thân còn yếu và cần cải thiện kỹ năng sẽ giúp bạn xây dựng phương hướng và lộ trình học tập phù hợp.

Lập kế hoạch học tập

Bạn cần lập cho mình bảng kế hoạch học tập chi tiết theo từng kỹ năng, từng giai đoạn thời gian phù hợp với năng lực hiện tại của bản thân và mục tiêu mà mình muốn đạt được.

Một kế hoạch cụ thể, vừa sức sẽ là động lực thúc đẩy bạn. Mỗi ngày nỗ lực từng chút, cố gắng hoàn thành mục tiêu trong thời gian đã đề ra, không để kiến thức chất chồng và bản thân lười biếng.

Tham khảo sách và ứng dụng học online

Hiện nay, nguồn sách và ứng dụng học tiếng Nhật online vô cùng phong phú. Mỗi loại giáo trình sẽ có ưu điểm riêng và phù hợp với tệp đối tượng nhất định. Để chọn lựa cho mình tài liệu học tập phù hợp, bạn có thể xem trước và trải nghiệm các đầu sách, ứng dụng để xem bản thân hứng thú với nội dung, phương pháp đầu vào như thế nào.

Tự luyện kỹ năng nghe nói

Bạn có thể tự rèn kỹ năng nghe nói bằng cách nghe một đoạn văn, đoạn hội thoại rồi lặp lại theo đúng cách phát âm, ngữ điệu và ghi âm lại. Sau đó, nghe lại đoạn ghi âm để nhận ra mình đã phát âm chính xác, ngữ điệu đã ổn chưa. Cách làm này giúp bạn vừa luyện nghe hiểu vừa cải thiện phát âm.

Tài liệu học tiếng Nhật

Giáo trình học tiếng Nhật cho người mới bắt đầu

Hiện nay, trên thị trường có vô vàn tài liệu, sách vở phục vụ cho việc học tiếng Nhật từ học ngữ pháp, từ vựng, Kanji đến luyện giao tiếp, nghe nói. Tùy thuộc vào cơ sở đào tạo tiếng Nhật và đối tượng học viên mà có sự khác nhau về sách giáo khoa.

Những giáo trình tiếng Nhật bổ ích thường được khuyên dùng để học tổng hợp các kỹ năng là Minna no Nihongo, IRODORI, Dekiru Nihongo… Trong đó, Minna no Nihongo được xem là bộ giáo trình bất hủ với biết bao thế hệ người học tiếng Nhật, được nhiều trung tâm lựa chọn làm tài liệu giảng dạy chính.

Từ điển học tiếng Nhật cho người mới bắt đầu

Từ điển là một trong những công cụ thiết yếu cho người học tiếng Nhật. Bạn cần từ điển để tra cứu từ vựng, Kanji, mẫu câu, ngữ pháp… Những quyển từ điển giấy truyền thống vô cùng giá trị nhưng khá bất tiện nếu bạn cần mang theo để tra cứu mọi lúc mọi nơi. 

Vào những lúc thế này các trang từ điển tiếng Nhật online là sẽ là lựa chọn tối ưu, một số trang còn có cả ứng dụng cho phép tải về điện thoại nên cực kỳ tiện dụng. 

Kênh Youtube học tiếng Nhật cho người mới bắt đầu

Không chỉ là công cụ giải trí, Youtube còn có nhiều nội dung học tập hữu ích. Hiện nay, có nhiều kênh Youtube giúp bạn chinh phục tiếng Nhật từ A đến Z vô cùng phong phú về nội dung, thích hợp cho những người mới bắt đầu tự học tiếng Nhật.

Website học tiếng Nhật

Có nhiều trang web cung cấp đa dạng các bài giảng tiếng Nhật hoàn toàn miễn phí, kèm theo đó là các bài luyện tập thú vị. Ngoài giáo trình, bạn cũng nên sử dụng những website thú vị này để tự học tiếng Nhật mỗi ngày.  

Podcast học tiếng Nhật

Không chỉ là ứng dụng nghe nhạc, Spotify còn sở hữu một kho podcast khá phong phú, trong đó có không ít podcast có ích cho việc học tiếng Nhật. Bạn có thể rèn luyện kỹ năng nghe hiểu với những podcast chất lượng này.

Các câu hỏi thường gặp mà bạn quan tâm

Học tiếng Nhật có khó không?

Hiện nay, tiếng Nhật được sử dụng bởi hơn 125 triệu người, là ngôn ngữ chính thức duy nhất của đất nước mặt trời mọc, nhưng không chỉ được nói ở Nhật Bản mà ngày càng được nhiều người trên khắp thế giới chọn học.

Theo bảng xếp hạng của FSI* , tiếng Nhật được xếp vào loại V, thuộc nhóm ngôn ngữ siêu khó – cùng với tiếng Trung (Quan thoại), tiếng Quảng Đông, tiếng Hàn, tiếng Ả Rập. Người học tiếng Nhật cũng như các ngôn ngữ khác thuộc nhóm V cần mất đến 88 tuần hoặc 2.200 giờ học để đạt đến trình độ tương đương B2/C1 trong Khung tham chiếu ngôn ngữ chung Châu Âu (CEFR).

*FSI (Foreign Service Institute): Viện Dịch vụ Đối ngoại Hoa Kỳ, cơ sở đào tạo các nhân viên đối ngoại, nhà ngoại giao từ Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và hơn 50 cơ quan chính phủ khác.

Sự phức tạp của tiếng Nhật đến từ việc ngôn ngữ này sử dụng đến ba loại chữ viết (Hiragana, Katakana, Kanji), thêm vào đó là hệ thống kính ngữ phức tạp, phân chia rõ rệt tùy thuộc vào đối tượng, tình huống giao tiếp.

Học tiếng Nhật cấp tốc trong thời gian bao lâu?

Để có thể đạt được tiếng Nhật ở trình độ sơ cấp, bạn cần mất khoảng 2 – 3 tháng tương đương khoảng 13 tuần học tập chăm chỉ mỗi ngày.

Kết thúc khóa học tiếng Nhật N5 đã có thể giao tiếp tốt chưa?

Đạt được trình độ tiếng Nhật N5, bạn có thể giao tiếp với những chủ đề cơ bản như: tự giới thiệu về bản thân (họ tên, quê quán, sở thích, nghề nghiệp…), chào hỏi, hỏi thăm sức khỏe, hỏi giá tiền, hỏi và chỉ đường…

Học tiếng Nhật tại trung tâm hay học online tốt hơn?

Mỗi hình thức học đều có những ưu điểm riêng. Học online phù hợp với những ai bận rộn; giúp bạn tiếp kiệm thời gian, chi phí. Trong khi đó, học tại trung tâm sẽ mang đến môi trường học tập lý tưởng, giúp bạn tập trung hoàn toàn vào việc học và có cơ hội trao đổi trực tiếp với thầy cô, bạn cùng lớp. Vì vậy lựa chọn hình thức nào là tùy theo hoàn cảnh, mục tiêu, kế hoạch học tập của bạn.

Giá một khoá học tiếng Nhật cho người mới bắt đầu bao nhiêu?

Học phí là một trong những điều mà nhiều người quan tâm trước khi lựa chọn khóa học, trung tâm giảng dạy tiếng Nhật. Tùy thuộc vào vào đơn vị đào tạo, khóa học online hay ofline, đại trà hay kèm riêng, thời gian kéo dài khoá học và những cam kết về kết quả học tập mà mức học phí sẽ có sự khác nhau.

Trường hợp bạn muốn theo học tiếng Nhật thương mại, hãy tìm hiểu trực tiếp với đơn vị đào tạo vì đây là khóa học đặc biệt và thường được mở theo yêu cầu.